Afgelopen zomer nodigde KUB enkele specialisten uit om rond de tafel te debatteren rond het energievraagstuk. Welke oplossingen zijn er voor slecht geïsoleerde woningen? Welke energie kiezen we best voor onze woning? Wat zijn de alternatieve bronnen en systemen en moeten we onze manier van denken en leven aanpassen? De specialisten rond de tafel waren Jensie Roelant van REALED, Pieter-Jan Degroote van Heatify, Tom Prinzie van Van Marcke Engineering en Bernard Delmulle van KUB.
In een reeks van vier artikels geven we hier graag de belangrijkste thema’s, inzichten en conclusies weer. Blijf ons dus volgen op dit kanaal, het loont meer dan de moeite! Het eerste artikel behandelt de eigenlijke problematiek: onze woningen zijn slecht geïsoleerd en waar we dit vroeger met goedkoop gas opvingen is het nu onbetaalbaar geworden. Een peperdure renovatie en blijvend torenhoge gasfacturen zijn geen optie. Om over de CO2 uitstoot nog maar te zwijgen. Een nieuwbouw appartement of woning is een veel beter en duurzamer alternatief. Kortom, welke oplossingen zijn er voor slecht geïsoleerde woningen?
Hoe komt het dat onze woningen zo slecht geïsoleerd zijn?
Toen in 2006 de EPB (de energieprestatieregelgeving) werd ingevoerd, waarschuwden aannemers nog spottend tegen isolatie: woningen zouden vol schimmels komen te staan, het was veel te duur, enz. De normen werden uiteindelijk toch gehaald, mede dankzij subsidies. Het is hard, maar woningen, gebouwd rond 1995, zijn hopeloos verouderd. Ze bevatten nauwelijks isolatie, ze hebben geen ventilatie en ze verwarmen nog op fossiele brandstoffen. Het is bovendien zover dat alle bestaande woningen een renovatieverplichting opgelegd krijgen. Die begint heel mild, maar zal steeds strenger worden. Tegen 2050 moet elke woning energielabel A hebben. Elke bestaande woning, en dat zijn er een kleine 3 miljoen in Vlaanderen, moet gerenoveerd worden. 2050 lijkt nog ver weg, maar omgerekend zijn dat gemiddeld honderdduizend woningen per jaar die heel duur gerenoveerd moeten worden. Veel van die woningen zullen echter niet meer te renoveren zijn. Dus is het zaak om uit te kijken naar een nieuwbouwunit en naar nieuwbouwprojecten.
Gas kon lange tijd het gat dichtrijden
Een andere reden waarom we onvoldoende isoleerden was dat gas (spot)goedkoop was. Een kubiek meer of minder, daar werd niet op gekeken. En met de CO2 uitstoot waren we ook niet bezig. Nu is gas onbetaalbaar geworden en bij veel woonprojecten met een laag aantal woonunits is gas als energiebron zelfs niet meer toegelaten.
Historisch gezien, hebben we in Vlaanderen het goedkoopste gas gekend. Ons gasverbruik stond voor de crisis voor een particuliere woning op zo’n €450 à €500 per jaar. Dat is gestegen naar ongeveer €1.200. Van dat bedrag aan invoergas gaat ongeveer €850 naar het buitenland. Geschaald naar een gemeente met pakweg 5.000 woningen, komen we uit bij ruim 7 miljoen euro per jaar die naar het buitenland gaat. Als de investeringscapaciteit van een dergelijke gemeente 3 miljoen euro bedraagt, vertrekt er dus meer geld aan energie dan dat een gemeente kan investeren in voetpaden, scholen, enz.
‘Gazze geven’ is gedaan, ook voor het klimaat
Op 30 juni 2021 werd de nieuwe klimaatwet van kracht met het doel de CO2 uitstoot in 2030 met 55 procent te verlagen ten opzichte van het niveau in 1990. Voorheen was dit doel op 40 procent lager gezet. Deze ‘Fit for 55 in 2030’ belooft dus een hele uitdaging te worden, want met gas zal dat zeker niet lukken. Door voor eigentijdse duurzame woningen te kiezen, zoals KUB die bouwt en die super energievriendelijk zijn, kan elke particulier een steentje bijdragen om die doelstellingen te halen.
Wat kosten de alternatieven?
De omschakeling van gas naar hernieuwbare bronnen (zoals geothermie – zie volgende artikels) brengt zeker een meerkost met zich mee. Maar dat kan eigenlijk als een investering gezien worden. En er zijn ook inspanningen van de overheid. Heel concreet is dat de korting op de onroerende voorheffing, door een betere EPB-score, die nu nog voor een paar jaar zal mogelijk zijn voor vergunningsaanvragen. Die onroerende voorheffing is echt iets dat het verschil maakt: 5 jaar korting betekent dat de investering snel terugverdiend is.
Conclusie
We haalden het al aan: een nieuwbouw appartement of woning biedt aan tal van de huidige problemen zowel lange termijn als duurzame oplossingen. Zelfs met gas als energiebron scoren die veel beter, dankzij het lager verbruik en de betere isolatie. Nieuwbouw is de beste garantie op een lage energiefactuur. KUB werkt voor alle projecten, zoals oa. Albert & Jerome, met hernieuwbare energiebronnen (restwarmte en geothermie bvb, waarover in volgende artikels meer). De snelle terugverdientijd van de investeringen, door de korting op de onroerende voorheffing, en het bijkomend comfort van de koeling die geothermie biedt, zorgen ervoor dat deze systemen de beste opties zijn. Niet in het minst wat de factuur en het klimaat betreft.